1. Je hebt een woning of een appartement vrij
Stabiliteit in de woonsituatie is een belangrijke voorwaarde om tot rust te komen. Indien je een appartement of een woning (huurwoning, tweede verblijf, …) gedurende enkele maanden of een jaar beschikbaar hebt, dan kan je Oekraïners en andere vluchtelingen deze stabiliteit bieden via een huurcontract.
Oekraïners die zich registreren in Brussel en zich daarna melden bij de gemeente hebben recht op een leefloon. Ook asielzoekers die erkend worden als vluchteling hebben hier recht op. Het leefloon bedraagt momenteel 1.072,30 euro per maand voor een alleenstaande en 1.449,15 voor een gezin. Met dit leefloon kunnen zij de huur bekostigen. Oekraïners met het statuut ‘tijdelijk ontheemde’ en erkende vluchtelingen hebben overigens dezelfde rechten en plichten als alle andere huurders in Vlaanderen.
Op onze website vindt u een model huurcontract in vereenvoudigd Nederlands. Indien haalbaar raden we je aan om een huurprijs te bepalen die niet meer dan 1/3 van het inkomen bedraagt. Moest je echter over een huurwoning beschikken waarvan de huurprijs hoger ligt, ook dan is het goed mogelijk dat er kandidaat-huurders zijn voor wie dit betaalbaar is. Je kan er overigens in samenspraak voor kiezen om de opzegtermijn en de boetes voor vroegtijdige opzeg achterwege te laten, door bij minnelijk akkoord de huurovereenkomst te beëindigen.
Voor kandidaat-huurders kan je contact opnemen met burgerinitiatieven of verenigingen in je buurt die werken rond huisvesting voor mensen op de vlucht, met ORBIT vzw, of met je gemeente. Geef duidelijk aan waar de woning zich bevindt, hoeveel slaapkamers er zijn en wat de huurprijs is.
2. Je hebt als eigenaar-bewoner een kamer vrij in je eigen woning of appartement en je bent bereid om gedurende een langere periode te samenhuizen met iemand uit Oekraïne.
Met het oog op stabiliteit en rechtszekerheid raden we je aan om deze ruimte te verhuren via een huurcontract. Wegens stedenbouwkundige voorschriften kan je echter niet zomaar een deel van je ééngezinswoning verhuren. Dit zou men kunnen interpreteren als een onwettige opdeling van je woning.
Gelukkig is er voor Oekraïners en erkende vluchtelingen een uitzondering gecreëerd: de stedenbouwkundige melding ‘tijdelijk wonen’. Wanneer je deze melding indient via het omgevingsloket wordt een vrije kamer in jouw woning als een ondergeschikte wooneenheid beschouwd gedurende maximaal 3 jaar.
Je kan voor deze wooneenheid een huurcontract opstellen. We raden je aan om te beginnen met een contract van 1 jaar en daarna het samenhuizen eventueel te verlengen. Je nieuwe inwoner zal dankzij deze ondergeschikte wooneenheid bovendien als een apart gezin worden ingeschreven in het bevolkingsregister. Daardoor worden jullie inkomens afzonderlijk beschermd en zijn jullie automatisch beschermd tegen eventuele verminderingen van vervangingsinkomens.
Voor het opmaken van een huurcontact voor deze ondergeschikte wooneenheid kan je eveneens ons model huurcontract in vereenvoudigd Nederlands gebruiken.
Voor meer informatie over deze melding en de voorwaarden kan je terecht op onze infopagina. We bieden je eveneens persoonlijke ondersteuning bij het indienen van een melding indien je dat wenst. Voor kandidaat-huurders kan je terecht bij burgerinitiatieven of verenigingen in je buurt die werken rond huisvesting voor mensen op de vlucht, bij ORBIT vzw, of bij je gemeente. Via de burgerinitiatieven in ons netwerk gaan we dan samen met jou op zoek naar een geschikte kandidaat. Gezien het om samenhuizen gaat is een goede match namelijk van groot belang.
3. Je hebt een kamer vrij in je eigen woning of appartement en je wil voor korte duur opvang
Heb je ruimte vrij die je voor korte duur wil inzetten voor de noodopvang van Oekraïners? Meld dit dan bij je gemeente of bij burgerinitiatieven of verenigingen in je buurt die werken rond huisvesting voor mensen op de vlucht.
In het kader van de uitzonderlijke omstandigheden van Oekraïense vluchtelingen zullen zij als een apart gezinslid worden ingeschreven in het Rijksregister. Daardoor worden jullie inkomens afzonderlijk beschermd en zijn jullie automatisch beschermd tegen eventuele verminderingen van vervangingsinkomens. Die nieuwe code zou vanaf 22 maart 2022 operationeel moeten zijn.
Voor noodopvang kan je met je tijdelijke inwoners een vergoeding afspreken voor het verbruik van gas, water en elektriciteit.
4. Huisvesting op basis van behoefte, ongeacht het statuut
ORBIT en de vele burgerinitiatieven en verenigingen die we met het project ‘Woning Gezocht, Buren Gevonden’ ondersteunen, maken geen onderscheid op basis van afkomst. Samen zetten we ons al jaren in voor mensen op de vlucht ongeacht hun nationaliteit, en dus ook voor Oekraïners nu.
De solidariteit van nu ontstaat wegens de oorlog in Oekraïne is hartverwarmend en geeft ons werk vernieuwde energie. We hopen dat deze solidariteit ook kan ingezet worden voor vluchtelingen die niet uit Oekraïne komen. Er worden namelijk maandelijks nog steeds honderden personen in België erkend als mensen op de vlucht voor persoonlijke vervolging of oorlog in hun land. Zij krijgen op dat moment maximaal vier maanden tijd om een woning te vinden en de Belgische asielopvang te verlaten. Velen slagen daar niet in en komen op straat terecht, slapen op de zetel bij vrienden en familie, of vallen in de handen van huisjesmelkers. Ook zij hebben toegang tot een leefloon en hebben dezelfde rechten en plichten als alle andere huurders in Vlaanderen.
Heb je dus een woning, een appartement, of een kamer ter beschikking en sta je open voor vluchtelingen ongeacht hun nationaliteit, geef dit dan zeker aan als je contact opneemt met ORBIT vzw of één van de burgerinitiatieven in ons netwerk. Dit geeft hen de kans om samen met jou een kandidaat te selecteren op basis van de grootste woonbehoefte, ongeacht hun statuut.
